Metraj Nedir ?
Bu yazımda sizler için bir malzemenin birin/adet miktarını hesaplamak ve Hesapladığımız Metraja göre hakediş yani maliyet hesaplamak adına bilmeniz gereken temel bilgiler yer almaktadır.
Bu sitem için ise Metraj konusunu daha detaylı anlatıp, proje üzerinden tüm kalem işleri tek tek anlatmaya çalışacağım. Tabi bu konuyu anlatırken okulda hocaların anlattığı gibi değil, bir nevi mahalle ağzıyla anlatacağım 🙂 Hem sizler için okuması ve anlaması kolay, benim için ise yazması daha zevkli olacaktır.
Metraj aslında farkında olmadan günlük hayatta kullandığımız, herhangi bir madde’nin sayısal olarak ifade edilme biçimidir.
Metraj ile ilgili olarak sizlere daha çok İnşaat ve Mimari alanda kullanılan Metraj Hesabı ve Metraj kalemleri hakkında basit bir dil kullanarak, metraj hesap yapacağınız hep beraber.
Günlük Hayatta Metraj mı ?
İnsanlar bilmediği bir konudan korkarlar, en azından bende öyle. Mesela ben Mimarlık bölümü okuyorum ve 3 Boyutlu tasarım yapamıyorum, henüz ögrenmedim ve konu hakkında bilgim olmadığından dolayı “Kim uğraşacak şimdi, nasıl ögreneceğim” diyerek bilinç altımda kendimi korkutuyorum ama Metraj konusunda bilgisi olmayan arkadaşların korkmasına gerek yok çünkü günlük hayatta farkında olmadan metraj hesabı yapıyorsunuz. Hadi gelin basitten başlayalım 🙂
Metrajda önemli olan ilk şey hesabını yapacağımız malzemenin Birim ve hangi cinsten hesap yapacağımızı bilmemiz gerekmektedir.
Günlük Hayatta hemen hemen her gün aldığımız Ekmek; Markete gittiğimizde para öderken 2 adet ekmek ( Miktar + Birim + Ürün ) olarak söyleriz ve burada;
Malzeme: Ekmek
Birim: Adet / Tane
Miktar: 2
Bu örneği İnşaat Demir metrajı yaparak atlatmak gerekirse;
Metraj Nedir?
Metraj olayını net olarak anlamanız için günlük hayattan bir kaç örnek verip; daha sonra inşaat alanında hesaplanan metraj kalemlerine ( Kalıp, Beton, Duvar, Kazı ) metraj hesabını anlatmaya çalışacağım.
Diyelim ki bir bakkala gidip çikolata alacaksınız. Marketten çokonat alıp ödeme yaparken “2 adet çokonat” diyerek ödeme yaparsınız ve buradan çokonat’ın metraj kaleminde ki birimi “Adettir”.
Bir başka örnek ise; günlük olarak herkesin tükettiği SU 🙂
Yarım litre minik bir su alıp ( 0,5 litre ) karşılığında 1 TL veriyoruz. Burada suyun birim metrajı “Litre“ olduğu için fiyat belirlenirken; hacimsel olarak hesap yapılır.
Peki 1,5 litre su aldığımızda 2 TL ödüyoruz ? Yukarıda 0,5 litre suyu 1 TL’ye almıştık, 1,5 litre suya 3 TL ödememiz gerekirken; 2 TL ödedik…
Arkadaşlar bu normal olarak satış taktiği olsa da, bizim metraj konumuzda bunu; değişken birim fiyatlı metraj olarak tanımlayabiliriz.
Yani alınan ürünün, malzemenin miktarına göre birim fiyat sunulan alanlar vardır.
Buna inşaat alanında örnek vermek gerekirse; Atıyorum bir inşaat yapıyorsunuz ve anlaştığınız beton firması size
- 250 m² beton 1.000 TL
- 500 m² beton için 1.500 TL fiyat verebilir.
Sizde Beton metrajı yaparken bu birim fiyatı koşullarını göz önünde bulundurarak; Yaptığınız metrajı bu değişken birim fiyatları üzerinden hesaplamanız gerekir.
Beton Metrajı
Asıl konumuza dönmemiz gerekirse, Yukarıdaki metraj mantığını algıladığınızı umarak; İnşaat işlerinde en çok hesaplanan 4 kalem metraj hesabından bahsedersek;
Diyelim ki şantiye de işe başladınız ve günün programında beton dökülmesi gereken 10 adet kolon hazır ve beton siparişi vereceksiniz. Hemen basit bir hesaba oturalım, benimle gelin.
Beton metrajı hacimsel olarak yapılır, bir nevi yukarıda verdiğim SU örneğindeki gibi… Hazırlanan kolon kalıplarını bir su şişesi olarak düşünün tek fark şekil olarak dikdörtgen olması 🙂 Ve bunun içerisini beton dökerek dolduracağız.
Beton’un metraj birimi: m3 (Metre Küp )
ve hesap yaparken basit düşünün “Metre Küp” olduğu için, hacim hesabını yaparken; kolondan aldığımız ölçülerde “Metre” cinsinden girilmelidir.
Kolon metraj hesabı yaparken;
- Kolonun Yükseliği ile
- Taban uzunluklarını çarparak hesaplanır.
Yani; Yukarıdaki kolon için beton metrajı yaparken, şekil üzerinde belirttiğim
- (A) x ( B ) x ( H ) = …… m3
Çok basit, görüyorsunuz 🙂 Anlatmaya gerek yok, biliyorsunuz ama dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta bu kolon ölçülerini yazarken A-B-H uzunluklarını metre cinsinden yazmamız gerek!
- A uzunluğu: 60 cm
- B uzunluğu: 40 cm
- H yüksekliği: 300 cm olsun
Hesaba geçerken cm olan bu birimleri metreye çevirerek çarpıyoruz;
- A uzunluğu: 0,60 metre!
- B uzunluğu: 0,40 metre!
- H yüksekliği: 3,00 metre
Bu kolon’un içerisini beton ile doldurmak için;
- (0,60) x (0,40) x (3,00) = 0,72 m3 Beton gerekmektedir.