Doku Çalışması

Temel tasarım ve Maket dersi “Doku Çalışması” örneklerini vermeden önce, Görsel Sanatlarda Doku ne demektir? Önce bir açıklayalım.

Tüm görsel nesnelerin karakteristik birer dış yapıları vardır. Nesne ve varlıkların dış yapı özellikleri ve bunların objektif etkileri dokuyu ( tekstür ) oluşturur. Diğer bir değişle, doğadaki tüm nesnelerin iç yapılarının işlevsel özelliklerini dışa vuran yüzeysel etkilere “DOKU” denir. Bu, doğanın yapısal bir özelliğidir.

Temel tasarım ve Maket dersi Doku Çalışması ev ödevlerinde genel olarak istediğimiz malzemeden doku çalışması yapmamızı isterler. Aklınıza gelebilecek her türlü malzemeden Doku oluşturulabilir arkadaşlar. Örneğin

Doku Fikirleri

1. Yaprak; Dışarıdan topladığınız bir kaç çeşit yaprağı yapıştırmak 😉
2. Kumaş: Evde kullanmadığınız değişik renkteki kumaşların uçlarından birer parça keserek yapıştırın. Doku çalışması için çok güzel olacaktır.
3. Peçete: Desenli peçeteleri yapıştırarak hoş bir yüzey oluşturabilirsiniz.
4. Gazete; Herhangi bir gazete/dergiyi 5 cm’den küçük kare, yuvarlat gibi şekillerde keserek çalışma alanının tamamını kaplayabiliriniz.
5. Alüminyum folyo; Folyo’yu çalışma alanınızın boyutundan 5’er cm daha geniş kesip, üzerini buruşturduktan sonra yapıştırabilirsiniz.
6. Pamuk; Kulak çöpünün her iki yanında bulunan pamuklu kısımları keserek, kartonun üzerine yapıştırdığımızda. Tabi bu biraz uğraştıracak. Bunun yerine Pamuk kullanabilir. Hatta pamukları boyayarak yapıştırabilirsiniz.
7. İplik; Çeşitli kalınlık ve renkteki iplikler kullanılarak, kağıdın üzeri yapışkan sürdükten sonra gelişi güzel bir şekilde iplikleri karton üzerine yapıştırabilirsiniz.
8. Poşet: İplik gibi, kağıt üzerine yapışkan sürdükten sonra, elimizdeki poşetleri birer top ( yuvarlak ) şekline getirip yapıştırmak.

Şeklinde doku çalışması örnekleri çoğaltılabilir. Soyut olarak düşündüğümüzden dolayı aklınıza gelebilecek her malzeme ile bu Doku, Yüzey çalışması oluşturulabilir.

Doku Çalışması Örnekleri

Renkler ile doku oluşturmak eğlenceli, ama bunu lise-2 terk Patates baskı yerine değişik fikirlerle oluşturmak daha güzel

İp kullanarak oluşturacağınız yüzey hemen hemen aşağıdaki örnekteki gibi olacaktır.

Yaprak kullanarak oluşturduğumuzda aşağıdaki şekilde bir yüzey oluştur. Yalnız yaprağın kuruyacağını göz önünde bulundurun.

Ahşap kullanarak güzel bir doku oluşturabilir.

Daha önce Temel tasarım ve Maket dersinde Patates baskı ve Fon kartonu ile yaptığımız Doku / Yüzey çalışması örnekleri aşağıdadır.

Yukarıdaki çok basit bir örnek, Dokuyu oluşturmak için tek bir sıra halinde dizmek yerine şaşırtmalı, Z şeklinde yapıştırma yaparsanız daha güzel durur. Ek olarak Renk Çemberine bakarak yer alan renk sırasını takip edin.

Fon kartonu ile Doku Çalışması yapılırken dikkat edilmesi gereken noktalar;

1. Sert ve Yumuşak; Yukarıdaki çalışma Yumuşak Doku Çalışmasıdır. Yani, sadece Yuvarlak ve türevleri şekiller kullanılarak oluşturulur. Sert Doku ise verilen şekillerin Üçgen, Beşgen, Dikdörtgen veya kendi uydurduğumuz 🙂 şekillerin yapıştırılmasıyla oluşur.
2. Sıcak ve Soğuk renkler; Renk seçimi ve geçişler önemlidir. Çalışma sıcak renkler ile yapılacaksa ( Kırmızı , Turuncu, Sarı, Yeşil ) bu renkler kullanılmalıdır.
3. Karton Kesimi; Yukarıdaki çalışmadan 85 almıştım 🙂 Kırılan 15 puan büyük istimal o yuvarlakları keserken pek özenmeden, gelişi güzel kesmem ve bunları yapıştırırken sıradan düz bir şekilde desen vermemden kaynaklıdır diye düşünüyorum 🙂

Objelerin dış görünüşlerindeki ayrıcalıkları sağlayan üzerlerindeki dokusal yapı farklılıklarıdır. Yani doku, yüzeyleri oluşturur. Bir yüzey değerlendirmesidir . Gözün gördüğü her şey özel bir dış yüzey yapısına sahiptir. Tasarımcı, yaşayan doğadaki dokusal oluşumlardan yararlanarak yeni olanakları elde edebilir.

Yüzey ne tipten olursa olsun parça ile bütün arasında bir takım temel bağlantılar bulunabilir. Doku, birbirine eş yada birbirini tamamlayan birim biçimlerin belli sistemlerle yanyana gelmesinden oluşur

Doğal dokularda dokuyu oluşturan birim biçimleri matematik bir eşlik göstermemesine karşın bütün içinde birbirlerini tamamlayarak yapısal sistemi oluştururlar. Dokusal yapılar daima yüzeyseldir.